Ayrıca Romencedeki adám babadam deyiminin de Türkçe ‘Âdem Babadan’ geldiğini biliyoruz. Bu deyim Romencede ‘her zaman, Âdem Babadan beri’ anlamında kullanılmaktadır.32

Arnavut Araştırmacı Tahir Dizdari halk ağzındaki Türkçe kelimeleri ve deyimleri derlemiş ve 4000 kelimeyi aşan bu unsurları dikkatle incelemiştir.33 Bu da Türk dilinin Arnavutça üzerindeki etkisini göstermesi bakımından dikkate değerdir.
Arnavutçadaki Türkçe unsurlarla ilgili birkaç örnek:
agallarë (ağalar), kapixhik (kapıcık), jerli (yerli), izinli (izinli), bahçevanxhi (bahçivan), pashallëk (paşa), beshllëk (madenî beş para).

Sonuç ve Değerlendirme
Türk dilinin Balkan dilleri üzerindeki etkisini anlayabilmek için Türk topluluklarının Balkanlardaki tarihini bilmemiz gerekir. Bu tarih, bize, Türklerin Balkanlarda en eski çağlardan itibaren yaşadıklarını gösterir. Hunlarla başlayan Türk akınları onların ardından gelen birçok Türk topluluğuyla devam etmiş, Osmanlıların bu bölgeye gelmeleriyle Balkanlardaki Türk izleri âdeta perçinlenmiştir. Bu izlerden en kalıcı olanı dilde olmuş, Türk dilinden yüzyıllar boyunca Balkan dillerine geçen Türk unsurları bu dillerde yerleşmiştir. Ilk Türk topluluklarının dillerinden Balkan milletlerinin dillerine geçen kelimeler yerli ve yabancı bilim adamlarının ilgisini çekmiş ve bu sahada yapılan araştırmalar Türk dilinin Osmanlıdan önce de Balkan dillerine etkisini göstermiştir. Osmanlıların Balkanlara gelmeleriyle bu etki daha da
artmış, Balkan coğrafyasında Türk dilinin etkisinin görülmediği yer kalmamıştır.

Binlerce kelime bu dillerde hâlâ varlığını korumaktadır. Binlerce yer adı hâlâ Balkanlarda Türkçe olarak yaşamaktadır. Maddî ve manevî kültürün her alanındaki kelimelerden, yer adlarınadan kişi adlarına kadar Türk dilinin malı olan bu kelimeler Balkan dillerinde kullanılmaktadır.
Balkanlara tarih boyunca pek çok millet göç etmiş ve buraya göç eden milletlerin tarihi Türk tarihiyle daima beraber olmuştur. Bu yüzden de Balkan milletleri hakkında yapılan çalışmalar her Balkan milletini ayrı ayrı ilgilendirmektedir. Bu bağlamda anılan saha ile ilgili yapılan çalışmaları dikkatlice değerlendirmek, yeni çalışmaları Balkan milletlerinin yüzyıllarca paralel olarak devam eden tarihî altyapısını düşünerek yapmak gerekir.

Türkler, Balkan coğrafyasının en eski halklarındandır, bu toprakların yerli halkıdır. Yapılan dil çalışmaları bu durumu net olarak bize göstermektedir.

Dipnotlar
1- L.Rasonyi, Tuna Köprüleri, Ankara, 1974, s.1-3.
2- Akdes Nimet Kurat, IV-XVIII. Yüzyıllarda Karadeniz Kuzeyindeki Türk Kavimleri ve Devletleri, Ankara, 1972, s. 23.
3- İbrahim Kafesoğlu, Türk Millî Kültürü, İstanbul, 1988, s.151.
4- Age. s.156.
5- L.Rasonyi, Tarihte Türklük, Ankara, 1988, s.82.
6- L.Rasonyi, Tuna Köprüleri, Ankara, 1974, s.11.
7- Talât Tekin, Tuna Bulgarları ve Dilleri, Ankara, 1987, s. 47; L.Rasonyi, Tuna Köprüleri, Ankara, 1974, s.12.
8- Kurat, age. s.46.
9- Kurat, age, s.63.
10- Kurat, age. s.64.
11- L.Rasonyi, Tuna Köprüleri, Ankara, 1974, s.59-67.12- Age. s.88.
13- Kurat, age. s.73.
14- L. Rasonyi, Tarihte Türklük, Ankara, 1988, s.144, 151.
15- Abdulah Škalji, Turcizmi u srpskohrvatskom jeziku, Sarajevo, 1989, s.12-14; H.Kaleši, Arnavut Dilinde Kullanılan Osmanlıca-Türkçe Ekler, Bilimsel Bildiriler 1972, s.141.
16- Dr. Otto Blau, Bosnich-türkische Sprachdenkmäler, Leipzig, 1868.
17- F. Miklošix, Die türkischen Elemente in den südost-und osteuropaischen Sprachen, 1884, 1885, 1889, 1890.
18- Abdulah Škaljid, Turcizmi u srpskohrvatskom jeziku, Sarajevo, 1989.
19- Bu konuda yapılan çalışmalar burada yazılamayacak kadar çoktur ve bu konu ayrıca çalışmaya değerdir. Burada sadece bu konuda yapılmış önemli çalışmalardan birinin adını yazmakla yetineceğiz: Dr. Hanka Vajzovid, Orijentalizmi u Knjizevnom Djelu, Sarajevo, 1999.
20- Dr. Hanka Vajzovid, Orijentalizmi u Knjizevnom Djelu, Sarajevo, 1999, s.11.
21- Abdulah Škaljid, Turcizmi u srpskohrvatskom jeziku, Sarajevo, 1989.
22- Škaljid, age. s.12-14
23- Senahid Halilovid, Bosanski Jezik, Sarajevo, 1991, s.36.
24- Age. s.36.
25- Škaljid, age. s.41-43.
26- Hamdi Hasan, Bugünkü Makedonca Sözlükte Türkçe ve Türkçeleşmiş Kelimeler, V. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildiriler I, 20-26 Eylül 2004, Ankara, 2004, s.1355-1366.
27- Age. s.1356.
28- İrfan Morina, Balkan Bilim Çevrelerinin Türkçe Kelimelere Karşı Aldıkları Tavır, V. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildiriler I, 20-26 Eylül 2004, Ankara, 2004, s.2137.
29- Bulgarski Etimologixen Rexnik, Sofia, 1962.
30- Doğan Aksan, Türkçenin Söz Varlığı, Ankara, 1996, s.138
31- L.Şuineanu, Influenta orientala asupra limbei si culturei romaneşti I-II, Bucureşti 1910.32- V.Buescu, Langue roumaine etymologies roumano turques: ORBIS, XVI, 289-341 için bk. Aksan age. s.140.
33- İrfan Morina, Balkan Bilim Çevrelerinin Türkçe Kelimelere Karşı Aldıkları Tavır, V. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildiriler I, 20-26 Eylül 2004, Ankara, 2004, s.2129.

Kaynaklar
*Abdulah Škaljid, Turcizmi u srpskohrvatskom jeziku, Sarajevo, 1989.
*Akdes Nimet Kurat, IV-XVIII. Yüzyıllarda Karadeniz Kuzeyindeki Türk Kavimleri ve Devletleri, Ankara, 1972.
*Doğan Aksan, Türkçenin Söz Varlığı, Ankara, 1996.
*Günay Karaağaç, Türkçenin Komşularına Verdiği Beslenme Kültürüyle İlgili Kelimeler, Türk Dili 564, Ankara, 1998, s.476-496.
*Türkçenin Komşu Dillere Verdiği Giyim-Kuşam ile ilgili Kelimeler, Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi 5, Ankara, 1998, s.361-388.
*Günday Kayaoğlu, Balkan Dillerine Türkçeden Geçen Bakırcılık Terimleri ve Bakır Kap-Kacak Adları, III. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri V, 1987, s.183-221.
*Hanka Vajzovid, Orijentalizmi u Knjizevnom Djelu, Sarajevo, 1999.
*Hamdi Hasan, Bugünkü Makedonca Sözlükte Türkçe ve Türkçeleşmiş Kelimeler, V. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildiriler I, 20-26 Eylül 2004, Ankara, 2004, s.1355-1366.
*Hasan Eren, II. Uluslar arası Güney-Doğu Avrupa Araştırmaları Kongresi, TDAY-Belleten 1971, s. 263-266.
*H.Kaleši, Arnavut Dilinde Kullanılan Osmanlıca-Türkçe Ekler, Bilimsel Bildiriler 1972 s.141-151.
*İrfan Morina, Balkan Bilim Çevrelerinin Türkçe Kelimelere Karşı Aldıkları Tavır, V. *Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildiriler I, 20-26 Eylül 2004, Ankara, 2004, s.2129-2137.
*İbrahim Kafesoğlu, Türk Millî Kültürü, İstanbul, 1988.
*M.Guboğlu, Romence-Türkçe iki Dilli Tarih Belgeleri, Bilimsel Bildiriler 1972, s.237-255.
*N. Poppe, Rusçadaki Türkçe Kelimelerle ilgili Çalışmalara Bir Bakış (Çev.Günay Karaağaç), Türk Dünyası Araştırmaları 24, Haziran 1983, s.132-158.
*L.Rasonyi, Tarihte Türklük, Ankara, 1988.
*Tuna Köprüleri, Ankara, 1974.
*Milan Adamovic, Tanıtma- Abdulah Škaljid: Turcizmi u srpskohrvatskom jeziku, Sarajevo, 622 s, TDAY-Belleten 1969, s.289-292.
*Senahid Halilovid, Bosanski Jezik, Sarajevo, 1991.
*Süreyya Yusuf, Sırp-Hırvat Dilinde Türkçenin Etkisi ve Ivo Anrdiç’in Bir Öyküsünde Kullanılan Türkçe Sözcükler, TDAY-Belleten 1969, s.283-287.
*Talât Tekin, Tuna Bulgarları ve Dilleri, Ankara, 1987.